Σίφνος - Ξεχωριστή κυκλαδίτικη ομορφιά και γαστρονομικός προορισμός

Με αφορμή το φεστιβάλ γαστρονομίας του Τσελεμεντέ, αυτό το τριήμερο στη Σίφνο και μιας πρόσφατης δικής μου απόδρασης στο όμορφο κυκλαδονήσι, θα μοιραστώ μαζί σας τα γαστρονομικά μυστικά της και όχι μόνο...
Για πρώτη φορά στις αναζητήσεις μου, είχα κατευθύνσεις από έναν "γευσιθήρα" όπως ο ίδιος αρέσκεται αν αποκαλεί τον εαυτό του, που πραγματικά ήταν πολύτιμες... ο Δημήτρης Ρουσσουνέλος ήταν ο μπούσουλας στις γευστικές μου διαδρομές στο νησί αλλά και στην παράδοση του τόπου.
Όταν κάποιος μπορεί να σου πει για τον αρχαιότερο αγγειοπλάστη του νησιού μέχρι για έναν ζαχαροπλάστη στον Αρτεμώνα που τον θεωρεί "ψηφίδα γαστρονομικού πολιτισμού, ως άνθρωπο και ως ζαχαροπλάστη" - χρησιμοποιώ δική του έκφραση που με συνεπήρε - πως να μην έχεις ολοκληρωμένη άποψη για το νησί;
Ας ξεκινήσω λοιπόν το οδοιπορικό απ'το γραφικό χωριό του Αρτεμώνα, με τα παλιά αρχοντικά, τα γραφικά σοκάκια και τη μαγευτική θέα.

Σ'ένα απ'τα στενάκια, ο χρόνος σταμάτησε το 1933, όταν η οικογένεια Θεοδώρου ξεκίνησε να λειτουργεί αυτό το μαγαζί ως ζαχαροπλαστείο.
Φτάνοντας ένα βραδάκι στο χώρο - ο οποίος θυμίζει σάλα κυκλαδίτικου σπιτιού - με υποδέχθηκε μια γλυκιά ηλικιωμένη κυρία· ήταν η μητέρα του Βασιλόδημου Θεοδώρου, η κυρία Κατίνα. Αφού με ενημέρωσε ότι ο γιος της είχε βγει για δουλειά, προσφέρθηκε να με ξεναγήσει στο μαγαζί. Άναψε όλα τα φώτα και με οδήγησε με περίσσια καλοσύνη από δωμάτιο σε δωμάτιο.
Στην κυρίως σάλα, παλιές σερβάντες, σιφνέικα τσικάλια και διακοσμητικά, φωτογραφίες και τόσα ακόμη.. στα ράφια παστέλια με σιφνέικο μέλι και σουσάμι, χαλβαδόπιτες με αμύγδαλο, λουκουμάκια μπουκιές σε διάφορες γεύσεις, μπουρέκια με αμύγδαλο, κουτάκια υποβρύχιο σε διάφορες γεύσεις όπως μαστίχα, φιστίκι, τριαντάφυλλο, περγαμόντο και βέβαια την κλασική βανίλια.
Δεν έβλεπα όμως πουθενά αμυγδαλωτά για τα οποία φημίζεται το μαγαζί και τα αναζήτησα... η κυρά-Κατίνα με πήρε απ'το χέρι και με οδήγησε με ματιά πολλά υποσχόμενη στο διπλανό δωμάτιο. Με έκπληξη είδα ταψιά γεμάτα αμυγδαλωτά, τα οποία όπως μου εξήγησε στέγνωναν γιατί είχαν φτιαχτεί πριν λίγη ώρα και δεν ήταν έτοιμα να μπουν σε κουτιά προς πώληση. Συγκρατήθηκα και δε βούτηξα κανένα από το ταψί, παρόλο που ο πειρασμός ήταν μεγάλος!
Τέλος με πήγε στο εργαστήριο που τα πάντα άστραφταν από καθαριότητα και μου εξήγησε ότι εκεί ετοιμάζουν με το γιο της τα παραδοσιακά γλυκά.

Τη ρώτησα πως μπορώ να προμηθευτώ και μου'πε να περάσω την επόμενη μέρα που θα ήταν έτοιμα και πακεταρισμένα τ'αμυγδαλωτά.
Όντως την επόμενη βραδιά, βρέθηκα και πάλι στ'όμορφο μαγαζάκι του Βασιλόδημου κι η σκηνή που αντίκρισα μπαίνοντας, βγήκε από μια άλλη εποχή· ο ίδιος και η μητέρα του, καθισμένοι μπροστά σε μεγάλο πάγκο, φορώντας ποδιές, έπαιρναν το υλικό από ένα μεγάλο τσουκάλι, έπλαθαν ένα-ένα τ'αμυγδαλωτά και τ'απίθωναν σε μεγάλες λαμαρίνες για να στεγνώσουν.
Αφού έμεινα να τους κοιτάζω κάμποση ώρα, πλησίασα διακριτικά και η συμπαθής γιαγιά με θυμήθηκε αμέσως· μου πρόσφερε μια μπουκιά απ'το υλικό, που δεν είχε προλάβει να στεγνώσει και το στόμα πλημμύρισε η γεύση του ροδόνερου και της αμυγδαλόψιχας.
Μου είχαν κρατήσει δυο κουτάκια αμυγδαλωτά γιατί είχαν ξεπουλήσει πολύ σύντομα μέσα στη μέρα! Τους αποχαιρέτησα ευχαριστώντας τους για όλα και πήρα μαζί μου μια γλυκιά γεύση από Σίφνο.

Συνεχίζοντας το οδοιπορικό στο γραφικό Αρτεμώνα, τα βήματά μου με οδήγησαν στο "Περιβόλι", ένα μεζεδοπωλείο με εμπνευσμένα πιάτα.
Το "Περιβόλι" στεγάζεται στο πρώην ελαιοτριβείο της οικογένειας των ιδιοκτητών. Ο κήπος του είναι διαμορφωμένος σε δύο επίπεδα. Ένα πηγάδι στολίζει το κέντρο του πρώτου επιπέδου, ολόγυρα στους τοίχους καραβάκια και στο δεύτερο επίπεδο τα τραπέζια ανάμεσα σε δέντρα.
Πέραν όμως του περιβάλλοντος, στο "Περιβόλι" έρχεται κάποιος για το εξαιρετικό φαγητό του και είθισται να κάνει κράτηση γιατί συνήθως είναι γεμάτο.
Ο κατάλογός του σε προδιαθέτει ευχάριστα κι ότι δοκίμασα ήταν εξαιρετικό. Σημαντικό ρόλο βέβαια παίζει η καλή πρώτη ύλη (προέρχεται από το μποστάνι τους) αλλά και η δημιουργική πινελιά του σεφ.

Οι τυρολουκουμάδες με καπνιστό τυρί και μαρμελάδα πιπεριάς Φλωρίνης είναι από τα ορεκτικά που πρέπει οπωσδήποτε να δοκιμάσετε· πανάρισμα ιδιαίτερο και αέρινο τηγάνι!
Πολύ καλές επίσης οι φωλιές καταϊφιού με μελιτζάνα, μετσοβόνε, καρύδια και μαρμελάδα τομάτας.
Άφησα μια εκκρεμότητα από τα ορεκτικά με σκοπό να ξαναβρεθώ στο "Περιβόλι"· τη "φασολάδα με παστουρμά τόνου".
Το κριθαρότο με γαρίδες, γλυκό κρασί και μπούκοβο άκρως δελεαστικό.
Η χωριάτικη καρμπονάρα με σκιουφιχτά και σύγκλινο Μάνης, απίστευτη!
Τα ριγκατόνι με μελιτζάνα, τοματίνια, πεκορίνο και θυμάρι, εξαιρετικά στην απλότητά τους.
Στα κρεατικά ξεχωρίζουν τα μοσχαρίσια μάγουλα σοφρίτο με κρέμα πατάτας και το μαστέλο Σίφνου με σάλτσα απ΄το κρασί του.

Όσο για τον κόκκορα παστιτσάδα με ξερή μυζήθρα Σίφνου, δε χωρούν λόγια!
Εξίσου καλά είναι και τα γλυκά στο "Περιβόλι" - θα βρείτε πάβλοβα με σάλτσα φράουλας, εκμέκ ή μιλφέιγ με παγωτό - αλλά όταν στον Αρτεμώνα υπάρχει μαγαζί όπως το γλυκοπωλείο "Κίτρινο Ποδήλατο", δεν μπορείτε να αντισταθείτε στον πειρασμό να καταλήξετε εκεί για γλυκό!
Λειτουργεί εδώ και τρία χρόνια και στην όμορφη αυλή του μπορείς ν'απολαύσεις λουκουμάδες (είναι must), τάρτες, προφιτερόλ, μιλφέιγ, εκλεράκια, κοκ και πολλά ακόμη.

Και μεταφερόμαστε στο Κάτω Πετάλι, στο κτήμα Ναρλή όπου ο ιδιοκτήτης θα σας μιλήσει για την ιστορία του νησιού αλλά και για τους σπόρους και τη γεωργική καλλιέργεια, θα κάνετε μαζί βόλτα στο περιβόλι, θα μαζέψετε λαχανικά και στα μαθήματα μαγειρικής θα σας δείξει πως να μαγειρεύετε τοπικές σπεσιαλιτέ.



Και πηγαίνοντας προς τις παραλίες του νησιού - σχεδόν όλες ανοργάνωτες εκτός του Πλατύ Γιαλού - η καρδιά της ντόπιας γαστρονομίας χτυπά δυνατά.

Στην παραλία Βαθύ, πάνε 35 χρόνια τώρα που ο Νίκος Φρατζέσκαρος παρέλαβε ένα καφενεδάκι - που λειτουργούσε ως τηλεφωνείο πάνω στην άμμο - δυο βήματα απ΄το εκκλησάκι των Ταξιαρχών και το μετέτρεψε σε ταβέρνα.
Γεννημένος στη Σίφνο και με μακρινή καταγωγή απ΄την Κρήτη, αφού μπάρκαρε λίγα χρόνια ως ηλεκτρολόγος σε καράβια και γύρισε τον κόσμο, θέλησε να στεριώσει στο νησί του.
Πήρε ένα μάγειρα φίλο του και με τη μάνα του αρχικά στην κουζίνα, ξεκίνησε να λειτουργεί το "Τσικάλι".
Από τότε ως σήμερα, οι τρεις γενιές της οικογένειας, δημιούργησαν το όνομα της ταβέρνας, που θεωρείται απ'τις καλύτερες του νησιού.
Τα μαγειρευτά τους φημίζονται και αξίζει να δοκιμάσετε παραδοσιακό μαστέλο (κατσικάκι με κρασί και άνιθο), ριγανάτο κουνελάκι, γεμιστό χοιρινό φούρνου, μαμαδίστικο μουσακά και παστίτσιο.

Must η ρεβυθάδα φούρνου, η καπαροσαλάτα και οι παραδοσιακοί ρεβυθοκεφτέδες.
Μεγάλο σουξέ οι πίτες της κυρά-Φλώρας - της γυναίκας του ιδιοκτήτη - με χειροποίητο φύλλο, όπως η σπανακόπιτα με τυροβόλι και οι υπέροχες αμυγδαλόπιτες και λεμονόπιτές της.
Τα τυριά (μανούρα, τυροβόλι, ξινομυζήθρα, φέτα) είναι από το πιστοποιημένο τυροκομείο του Φρατζέσκαρου και μπορείτε να προμηθευτείτε και για το σπίτι.
Βαθύ, 2284 0 71150

Απέναντι από το χιλιοφωτογραφημένο εκκλησάκι της Χρυσοπηγής, στην παραλία Αποκοφτού, λειτουργεί η ταβέρνα "Χρυσοπηγή" του Λεμπέση.
Τραπεζάκια κάτω απ'τα δέντρα, βαρέλια για κρασί και αντίκες φτιάχνουν το σκηνικό.
Δοκιμάστε αρνάκι στάμνας, κουνέλι στιφάδο, μουσακά στο πήλινο, ρεβυθάδα, μαστέλο, καπαροσαλάτα και αρκετά ακόμη.
Αποκοφτού, 2284 0 71295

Στην οργανωμένη παραλία του Πλατύ Γιαλού, θα βρείτε πολλά all-day restaurants και ταβέρνες.
Για μένα από που προσφέρει το κάτι παραπάνω είναι το Yalos Seaside Obsession όπου μπορείτε να πιείτε τον καφέ σας, να πάρετε πρωινό, ή καθώς κάνετε το μπάνιο σας να παραγγείλετε ένα club sandwich, ένα burger ή μια σαλάτα.
Μπορείτε όμως να απολαύσετε και πιάτα που δεν τα βρίσκετε εύκολα σε all-day restaurant, εκτός αν είστε σε κοσμοπολίτικη παραλία νησιού και με ανάλογη χρέωση.

Όταν η πρωϊνή τσιπούρα γίνεται sashimi ή ψήνεται με μαεστρία για να την απολαύσετε σ'ένα ντεκ πάνω στη θάλασσα, τα λόγια περισσεύουν.
Must η σαλάτα με ρεβύθια, φρέσκο δυόσμο και σάλτσα από σταμνοτύρι με μάνγκο.
Η μοτσαρέλα bufala σερβίρεται με κίτρινο παντζάρι και τριών ειδών τομάτες.
Πολύ καλή και η φάβα με ροδέλες καλαμάρι σωτέ και χειροποίητες πίκλες κρεμμυδιού.
Άψογο service και εξαιρετική σχέση ποιότητας-τιμής.

Και άφησα για το τέλος ένα λιλιπούτειο fish-bar που αποτελεί σημείο αναφοράς όχι μόνο για τον Πλατύ Γιαλό και το νησί, αλλά γενικότερα..
Ω3 το όνομά του και το σκηνικό συνθέτουν κάποια λίγα stools και μακρόστενοι πάγκοι σ'ένα ντεκ πάνω στην άμμο.
Δεν υπάρχει επιγραφή ή ενδεικτική ένδειξη και μπορεί να χρειαστεί να κάνετε πολλές φορές πάνω-κάτω τον παραλιακό δρόμο για να το βρείτε. Έχει κι αυτό τη μαγεία του!
Ο σεφ Γιώργος Σαμοϊλης μπορεί να σπούδασε μοριακή Βιολογία, αλλά η ζωή τον οδήγησε στη μαγειρική τέχνη.

Τα πιάτα ομολογουμένως εντυπωσιάζουν απ΄την πρώτη ματιά στον κατάλογο. Όσο από γεύση, σας εγγυώμαι ότι θα εξιτάρει τον ουρανίσκο σας με τις δημιουργίες του.
Τι να πρωτοθυμηθώ??
Καρπάτσιο κωλοχτύπας, αχινός και χτένι με λαδολέμονο αυγοτάραχο, σπαγγέτι της θάλασσας και τσιπς παντζαριού, ταρτάρ βιώσιμου κιτρινόπτερου τόνου με φρέσκα φύκια, tiradito Ω3 (αχινός, ψάρι, γαρίδα, χτένι) στιφάδο χταποδιού με σιφνέικο ρεβύθι, βασιλικό καβούρι με κονσομέ κωλοχτύπας, βασιλικά χτένια στο φούρνο με μαύρο σκόρδο.
Λίστα κρασιών πολύ προσεγμένη.

Για νυχτερινή διασκέδαση, ξεχώρισα στην Απολλωνία τα bars, Argo με φοβερά coctails (σερβίρει και στην ταράτσα) και έχει εξαιρετική μουσική, το Μπότζι με το ιδιαίτερο περιβάλλον και το Cosi που μαζεύει αρκετό κόσμο.

Στο Κάστρο στο bar του Κουβανού (όπως είναι γνωστό αν και ο ιδιοκτήτης του κάθε άλλο παρά από την Κούβα είναι), αξίζει να πιείτε ένα ποτό καθισμένοι πάνω σε κουρελούδες στα πεζούλια και αγναντεύοντας την υπέροχη θέα.

Η Σίφνος έχει ωραίες παραλίες.
Αν θελήσετε οργανωμένη, όπως προανέφερα, μόνο ο Πλατύς Γιαλός προσφέρεται, αλλά σε σχέση με τις υπόλοιπες του νησιού, υστερεί.
Το Βαθύ είναι ωραίος κόλπος, ένα κομμάτι του έχει ξαπλώστρες και θα βρείτε και αρκετά ταβερνάκια.
Πολύ ωραίες παραλίες είναι ο Φάρος, και οι κοντινές Φασολού και Γλυφό· κρυστάλλινα αβαθή νερά με άμμο και λίγα αλμυρίκια θα σας προσφέρουν σκιά.
Το Αποκοφτό είναι η παραλία με θέα τη Χρυσοπηγή. Έχει ωραία αμμουδιά και δυο πολύ καλές ταβέρνες.

Οι Καμάρες είναι η πιο κοντινή στο λιμάνι, οργανωμένη με beach bars και ξαπλώστρες.
Αν ο καιρός το επιτρέπει και δεν έχει βοριά, αξίζει τον κόπο να πάτε στη Χερρόνησο· μόνο ένα μικρό κομμάτι είναι χωματόδρομος. Είναι αμμουδερή, έχει δυο ταβερνάκια και για μένα προτιμήστε αυτό στ'αριστερά όπως κατεβείτε.
Εκεί αναζητήστε τον αρχαιότερο αγγειοπλάστη του νησιού.. σίγουρα έχετε πολλά να μάθετε!
Επίσης βορινή παραλία με σμαραγδένια νερά είναι τα Βρουλίδια. Λίγο πριν φτάσετε Χερρόνησο, θα βρείτε πινακίδα να κάνετε αριστερά.
Έχει ξαπλώστρες αλλά το τελευταίο κομμάτι του δρόμου για να φτάσετε είναι λίγο δύσκολο.
Έχει βράχια αλλά περνώντας ανάμεσα σε διαδρόμους με άμμο, οδηγείστε σε αμμώδη βυθό.

Μη φύγετε απ΄το νησί αν δεν προμηθευτείτε σιφνέικο τσουκάλι που θα δώσει άλλη γεύση στα φαγητά σας!